Rotteveel Boerenkaas: van veehouder tot kaasboerderij

Rotteveel Boerenkaas: van veehouder tot kaasboerderij

Klokslag negen uur meld ik mij bij de familie Rotteveel te Rijpwetering. De koffie wacht, maar voor die tijd word ik begroet door een allervriendelijkste kwispelende hond. Bovenaan de trap staat nog zo’n inwoner van Zuidweg 1a die ik nog niet had ontdekt. Hij mij wel, waardoor ik onverwacht zeer uitbundig verwelkomd wordt. Rechts van mij schiet ook nog een zwarte kat weg. Als dat maar goed gaat!

Onder genot van een kop koffie vraag ik of er misschien nog meer dieren in de buurt zijn. Nou, dat is inderdaad het geval. Wat dacht je van honderd melkkoeien? Zo, de kop is eraf en Marjolijn begint te vertellen over de geschiedenis van dit bedrijf.

‘Het bedrijf is opgericht door opa Piet in 1937, toen alle aanwezigen hier aan tafel nog in het ei zaten. Dat was toen nog aan de Pastoor v.d. Plaatstraat. Op de huidige plek werd in 1984 nieuw gebouwd maar altijd draaide het om melkvee en kaas,’ vertelt Marjolijn.

Kaasproductie

‘Van ongeveer 65% van de melk van onze koeien, maken we echte, rauwmelkse Boerenkaas. Boerenkaas is een Europees beschermde naam volgens GTS: Gegarandeerde Traditionele Specialiteit. Belangrijkste kenmerken zijn dat de kaas wordt gemaakt op de boerderij van rauwe melk. Kaasmaken van rauwe melk is speciaal en levert de boerenkaas zijn rijke smaaksensatie. Daarnaast maken wij voor de bereiding nog gebruik van houten vaten en linnen doeken. Ook bijzonder is dat we de wrongel kruimelen voordat deze het vat ingaat. In plaats van een enkel gat vind je daarom allemaal kleine gaatjes in onze doorsnede. Onze kaas staat ook bekend om zijn kwaliteit en goede smaak. De afgelopen jaren zijn wij dan ook veelvuldig in de prijzen gevallen bij de landelijke zuivelkeuringen Cum Laude.’

Erik, de echtgenoot van Marjolijn: ‘Die koeien, dat waren vroeger zogenaamde blaarkoppen, oorsprong Groningen, daarna zijn we overgegaan op huis-tuin-en-keukenkoe: de Holstein-Friesian, zwart bont. Holstein wordt nu gekruist met Montbéliarde. Dat is wat sterker roodbontvee en minder bewerkelijk dan de Holstein.

In dit gebied is grote hoeveelheden hoog kwalitatief gras aanwezig, waardoor maar weinig aanvoer nodig is van bijvoeding voor de dieren. Gras groeit zeer goed in deze regio. De kringloop speelt hier een grote rol.’

Vee

‘Onze koeien lopen zoveel mogelijk buiten. Afgelopen jaar een absoluut record met 160 dagen van april tot laat in november. In de zomer mogen ze ook ´s nachts naar buiten. Wanneer de koeien in de winter binnen staan, krijgen ze ook voornamelijk gras dat we in de zomer hebben geoogst en ingemaakt. Het rantsoen vullen we aan met wat mais en een klein beetje krachtvoer.’

Bij een kijkje tijdens het productieproces is het mij duidelijk dat hier veel vakmanschap bij komt kijken. Dat er hard gewerkt wordt en veel uren gemaakt worden voor zo’n mooi product staat natuurlijk buiten kijf. Het is met al die warmte tijdens dat proces trouwens moeilijk om te fotograferen. De lens van de camera beslaat net zo snel als mijn bril. Schoon werken staat hier hoog in het vaandel. Marjolijn legt uit hoe kwetsbaar dit proces - waarbij het draait om de juiste goede bacteriën – eigenlijk is. Het gaat om een beschermd procedé waarbij schoon melken de basis vormt.

Ze produceren hier maar liefst 1.250 kilo boerenkaas per week. De handel ontvangt hiervan zo’n 90% zodat er nog 10% overblijft voor het schattige winkeltje dat het domein is van Marjolijn. Daar komen erg veel vaste klanten en in de zomer ook veel toeristen. ‘Van die laatsten zouden we er wel wat meer willen lokken,’ lacht Marjolijn.

Eigenlijk is er maar één kaassoort. Boeren Goudse van alle leeftijden en ook overjarige kruimelkaas. ‘Ieder jaar eindigen we gelukkig weer bij de top in deze branche. Kleinschaligheid is daarbij het toverwoord.’ Marjolijn en Erik runnen samen dit bedrijf met behulp van vertrouwde medewerker Rutger Daalmeijer – die ZZP’er is – maar al tien jaar aan dit bedrijf verbonden.

Natuurbeheer

Marjolijn: ‘Wij boeren met respect voor natuur en milieu en blijven dat voortdurend ontwikkelen. Onder andere door weinig gebruik te maken van kunstmest en onze koeien zoveel mogelijk te laten grazen. Daarnaast is onze boerderij bijna zelfvoorzienend door de energieopwekking van tweehonderd zonnepanelen op het staldak en doen we actief aan weidevogelbescherming. Ook is een stuk van de huiskavel ingezaaid met een diversiteit aan bloemen en kruiden, die goed zijn voor de bij en andere insecten. Ons erf is in het seizoen een groene oase met veel bomen, struiken en bloemen, waardoor het een fijne verblijfplaats is voor vogels, insecten en andere kleine dieren als padden en egels. We hebben diverse nestkasten hangen, waar vogels zich kunnen vestigen.’

Hiermee ben ik aan het einde gekomen van een leerzaam uurtje natuurles. De nacht ervoor had ik gedroomd dat ik een stuk kaas mee zou krijgen. Soms komen dromen uit! Ik wens de familie Rotteveel - en dieren - veel succes met deze prachtige ambacht.

Paul Graafland