Veender- en Lijkerpolder: Groenteteelt
Veender- en Lijkerpolder: Groenteteelt
Al in de late middeleeuwen bevolkten tuinders deze polder. Ze ontgonnen kleine stukjes grond in de polder en woonden in huisjes naast hun akkers. Ze waren zelfvoorzienend. Ze hielden geiten en kippen en kweekten groenten, zoals erwten en bonen. Het leven in de polder was zwaar, vochtig en in de wintermaanden erg koud. Om in de winter te overleven bewaarden de tuinders hun groenten in vet of zout, een traditie die eeuwen later zou leiden tot de opkomst van inmakerijen. Hoe de polder er toen uitzag, is niet bekend.
De eerste kaart van de Veender- en Lijkerpolder buiten de bedijking stamt uit 1832. De kaart zag het levenslicht dankzij voorwerk van onze Franse zuiderburen. Van 1795 tot 1813 viel Nederland (Holland genoemd) onder Frans gezag: eerst onder het Franse leger, later onder Napoleon Bonaparte en zijn broer. De familie Napoleon voerde in Nederland onder andere de burgerlijke stand, de dienstplicht en belastingen in, waaronder grondbelasting. Om een redelijke inschatting te kunnen maken van de hoogte van de grondbelasting, werd begonnen met het opmeten, schatten en de tenaamstelling van grondeigendom en bebouwing. De opbouw van een kadaster dus. Na de val van het Franse keizerrijk in 1813 lag het in het kaart brengen van Nederland een aantal jaar stil. Maar omdat de kersverse Nederlandse Koning Willem I geld nodig had, werd het werk in 1816 hervat en in 1832 afgerond. In datzelfde jaar werd het kadaster opgericht om de in kaart gebrachte informatie te beheren.
In eerste instantie betaalden de tuinders in de Veender- en Lijkerpolder buiten de bedijking hun grondbelasting waarschijnlijk in natura aan het Franse keizerrijk. Later, toen de Veender- en Lijkerpolder buiten de bedijking in 1932 ook letterlijk in kaart gebracht was, werd de grondbelasting geheven in guldens. Om deze belasting te kunnen betalen waren de tuinders in deze polder genoodzaakt om ‘geld te maken.’ Zij breidden hun groenteproductie uit voor de verkoop. Eerst leverden zij hun groenten aan beurtvaarders: schippers die naar steden als Leiden en Amsterdam voeren en daar in ruil voor een vastgestelde vergoeding de groente voor de kwekers verkochten. Later kwamen er handelaren in het spel die de groenten op eigen risico inkochten en met winst doorverkochten aan hun klanten in binnen- en buitenland.
Dit verhaal is onderdeel van de Tulpenroute. Een vaartocht vol verhalen over de bloeiende polder. De Tulpenroute is gratis. Een routekaart vindt u op deze website of bij een van onze toeristeninformatiepunten, nabij gelegen horeca of jachthavens.
De Tulpenroute in Roelofarendsveen wordt mogelijk gemaakt door lokale ondernemers. Dit verhaal wordt u aangeboden door: Versspecialist Van der Poel.
