Boer en Kaas Fietsroute
Kaag en Braassem
Boer en Kaas Fietsroute
Ontdek de prachtige polders rondom het Braassemermeer, waar al generaties lang kaas wordt gemaakt. Het gebied is van nature waterrijk en dus lagen de boerderijen vroeger veelal erg afgelegen. Voor de boeren was het een tijdrovende klus om de melk per boot iedere dag vers bij de consument te krijgen. Om deze reden werd de melk verkaasd op de boerderij en eens per week verkocht op de markt. De verkochte kaas werd gewogen en gecontroleerd op de Waag aan de Aalmarkt in Leiden.
Ambacht
Het kaasmaken was vroeger het werk van de vrouw. Het ambacht werd overgedragen van moeder op (schoon)dochter. Ook vandaag de dag zijn het vaak nog steeds de boerinnen die de kaas maken. Er is inmiddels veel veranderd, er zijn wegen aangelegd en er rijden koelwagens om de melk in te vervoeren. Maar de kaasboerderijen en het ambacht van boerenkaas-maken zijn gebleven.
Het recept
Echte boerenkaas wordt op de boerderij gemaakt van rauwe melk van de eigen koeien. De melk wordt dus niet verhit. Dit geeft de boerenkaas een eigen unieke smaak. De smaak is o.a. afhankelijk van het voer dat de koeien eten, de receptuur van de kaasmaker, de tijd van rijping en de hoeveelheid liefde en passie van de boer. In enkele gevallen wordt de melk wel kortstondig verhit, dit proces heet ‘thermiseren’ of als het meer verhit wordt ‘pasteuriseren’. De kaas krijgt dan het label ‘Kaas-van-de-boerderij’.
De fietsroute
Tijdens de fietsroute maakt u kennis met het verhaal van boer en kaas en proeft u de authentieke smaak van echte boerenkaas.‘Rondom Kaas en Braassem’ wil jong en oud stimuleren om op pad te gaan voor lokale producten, want kaas uit eigen buurt smaakt natuurlijk het allerlekkerst! Met trots presenteren ze daarom deze fietskaart en bedanken ze alvast alle kaasboeren voor het harde werken!
Bij iedere kaasboerderij staat bij de ingang van het erf een paaltje met daarop een QR-code. Als u deze code scant met uw smartphone wordt u doorgelinkt naar de website, waarop u alle wetenswaardigheden kunt lezen over de betreffende boerderij. U kunt op iedere plek in de route starten.
Knooppuntennetwerk
De route loopt via het knooppuntennetwerk. In sommige gevallen wijken we van de route af zodat we langs alle kaasboerderijen komen.
Rode route: 35km, Blauwe route 27km, Oranje route 18km. Hier vindt u de omschrijving met knooppunten en de routekaart. De kaart is ook te downloaden als pdf onderaan de pagina.
Fiets huren?
Dat kan op diverse plaatsen in Kaag en Braassem. Bijvoorbeeld bij Mariahoeve Logies in Woubrugge, waar u de route ook kunt starten. Fietsverhuuradressen vindt u hier.
A - Noordhoek
U kunt op elke plek in de route starten. Op de kaart starten we met een herkenbaar punt in Roelofarendsveen, het plein bij de Watertoren. Hier kunt u eventueel parkeren.
B - De Vosseburch
Sinds 1630 is de Vosseburch al een begrip in en om Langeraar en de gemeente Nieuwkoop. Ooit gestart als melkveebedrijf met een ambachtelijke kaasmakerij, maar de liefde voor paarden heeft geleid tot de manage met stal en pension met meer dan 70 paarden en pony’s.
Kom eens langs in hun winkel om de loeiverse kaas te proeven en te kopen.
De Vosseburch Familie Rademaker, Langeraarseweg 160a, Ter Aar, website
D - Kaasboerderij 't Groene Hart
Kaasboerderij ‘t Groene Hart in Hoogmade is een vijfde-generatie-familiebedrijf. De boerderij ligt tussen Leiden en Alphen aan den Rijn, midden in de natuur van het Groene Hart. Met zestig melkkoeien en veertig stuks jongvee wordt er op ambachtelijke wijze naar receptuur van de voorgaande generaties boerenkaas bereid.
Kaasboerderij ‘t Groene Hart Familie Van Wieringen, Groenwegh 17, Hoogmade, Facebook
E - Zuivelboerderij De Groshoeve
Op de boerderij zorgen de drie Mooren-broers en hun families voor de koeien en maken ze de boerenkaas. Ook de kinderen zijn veel op het erf te vinden. Inmiddels zijn er drie generaties Thijs: opa Thijs, kaasmaker grote Thijs en kleine Thijs. De Groshoeve is dan ook een echt familiebedrijf.
Zuivelboerderij De Groshoeve Familie Mooren, Groenwegh 3, Hoogmade, website
F - Boerderij Buitenverwachting
Boerderij Buitenverwachting is een kleinschalige, zich ontwikkelende, multifunctionele biologische boerderij in het Groene Hart. Het hart van het familie bedrijf wordt gevormd door vijftig melkkoeien. Voornamelijk Holsteins, maar het aantal andere rassen stijgt. De kalfjes laten we bij de koe lopen. De koeien kunnen ook geadopteerd worden.
Boerderij Buitenverwachting Familie Van Rijn, Vlietkade 2, Hoogmade
G - De Kleine Kazenboerderij
Het begon allemaal in 1913 toen de eerste steen werd gelegd. De boerderij is gelegen aan de overkant van de van Klaverweijdeweg en was enkel bereikbaar per roeiboot. Alle kazen werden met de roeiboot naar de overkant gevaren. In 1986 is men begonnen met zeven dagen in de week kaas te maken, omdat de melkbussen niet meer werden opgehaald, ook werden toen de eerste tweeponds-vaatjes aangeschaft.
In 1987 werd de rondweg aangelegd en was het voor het eerst mogelijk om de boerderij per auto te bereiken, dat gaf vele mogelijkheden.
De Kleine Kazenboerderij Familie Van Leeuwen, Doespolderkade 1, Hoogmade, website
H - Waag
De Waag was de plek waar de goederen van handelaren uit andere steden gewogen en gecontroleerd werden. Op deze manier was het voor de stad Leiden mogelijk om naast accijnzen over de goederen te heffen ook de producten op kwaliteit te controleren. Nu is het dagelijks geopend van de eerste koffie tot het laatste biertje. Iedere bezoeker kan zelf vaststellen dat er veel is veranderd terwijl er, wonderbaarlijk genoeg, ook heel veel hetzelfde is.
Waag, Aalmarkt 21, Leiden, website
I - Kaasboerderij Kwakernaak
Zuivelboerderij Kwakernaak bestaat al vijf generaties. Op het bedrijf werd altijd al kaas gemaakt, vooral Goudse kaas, maar twintig jaar geleden is men ook Leidse kaas gaan maken. Boeren Leidse kaas is nu het hoofdproduct van het bedrijf. Het bedrijf wordt gerund door Huib en Ria Kwakernaak en hun zoon Dick. De melkveestapel telt tachtig stuks melkkoeien en zestig stuks jongvee. Op het bedrijf wordt zes dagen in de week kaas gemaakt.
Kaasboerderij Kwakernaak Familie Kwakernaak, Hofdijklaan 23, Oud Ade, website
J - Zorgboerderij Catrina's Hoeve
Leon en Wilma, van Catrina’s Hoeve, runnen hun melkveehouderijbedrijf met kaasmakerij niet ver van Leiden. Er zijn circa tachtig melkkoeien, kalfjes, schapen, geitjes, kippen, konijnen en enkele poezen. Er is een moestuin met enkel fruitbomen.
Deze boerderij is niet per fiets te bereiken.
Zorgboerderij Catrina’s Hoeve Familie Van der Geest, Blauwe Polder 1a, Oud Ade, website
K - De Sweylanthoeve
Wij zijn Cees en Ruud van Schie. Ruud melkt de koeien en Cees maakt de Boeren Leidsekaas en de boerenroomboter. Wij hebben ongeveer vijftig koeien die twee keer per dag worden gemolken. In de zomer grazen onze koeien heerlijk in de weiden die rondom de boerderij liggen, wat naast gezonde dieren ook nog een prachtig Hollands gezicht is. In de winterperiode kunnen onze koeien vrij rondlopen in de loopstal en krijgen zij het op dit bedrijf gewonnen ruwvoer, zoals hooi en kuilvoer.
De Sweylanthoeve Familie Van Schie, Sweilandpolder 9, Warmond, website - LET OP: niet per fiets bereikbaar, alleen te voet via voetveer -
L - Boerderij de Eenzaamheid
Een boerderij op een eiland, met koeien, kaas en een droom:een regeneratief polderlandschap.
Al vijf generaties lang maakt familie Van Schie kaas op een eiland in de Kagerplassen. Zesde generatie Joost onderzoekt samen met zijn ouders Jan en Roos de relatie tussen koeien, kaas en klimaat. Kunnen die wél duurzaam samengaan? Boerderij ‘De Eenzaamheid’ is een onderzoeksbodem voor regeneratieve landbouwmethoden.
De boerderij is alleen met de roeiboot bereikbaar en niet toegankelijk voor bezoekers.
De Wilde Weide Kaas van Boerderij de Eenzaamheid is verkrijgbaar bij: V De Kaaswereld en W Boerderijwinkel Boterhuys.
Boerderij de Eenzaamheid Familie Van Schie, Zwanburgerpolder 6, Warmond, website
M - De Sophiahoeve
Rond het jaar 1600 maakte Cornelis Janszoon al boter en kaas, aan de Warmerdam, de dam tussen Warmond en Sassenheim. Het was de tijd dat boter, kaas en karnemelk de Leidse regio tot grote bloei brachten.
Inmiddels maakt Theo Warmerdam als twaalfde generatie op de Sophiahoeve kaas en boter. De bijna honderd jaar oude boerderij herbergt een moderne kaas- en botermakerij. De ambachtelijke bereiding is gebleven. En nog altijd maken wij onze boter, kaas en karnemelk van de melk van raszuivere Blaarkoppen.
De Sophiahoeve Familie Warmerdam, Wasbeeklaan 7, Warmond, website
N - Kaasboerderij De Annahoeve
De Annahoeve is gevestigd in de oude boerderij aan het einde van de Menneweg voor het viaduct. Het heeft een ruim assortiment aan eigengemaakte boerenkazen en andere natuurlijke zuivelproducten zoals boter, karnemelk, yoghurt, limonade, kruidendrank, jam, wijn en eieren.
De Annahoeve familie Van der Plas, Menneweg 42, Sassenheim, website
O - Zuivelboerderij Pennings
Wij zijn Corné en Janneke Pennings en heten u graag welkom op onze boerderij in de Hellegatspolder in Warmond. Wij hebben 55 melkkoeien, voornamelijk van het ras Holstein-Friesian. Daarnaast hebben we ongeveer 30 stuks jongvee en een aantal schapen en geiten. Onze ambachtelijke kaas bereiden we van de melk van onze eigen koeien en dit doen we op een natuur- en diervriendelijke manier. Onze koeien lopen een groot deel van het jaar buiten en dat levert heerlijke graskaas op.
Naast boter kaas en eieren is het assortiment in de Landwinkel uitgebreid met allerlei ambachtelijke producten als yoghurt, ijs, noten, fruitsap en ons eigen vlees. Onze boerderij ligt aan de Kagerplassen, een perfecte plek voor het begin van een vaartochtje. Voor de watersportliefhebbers verhuren we kano’s en kajaks en geven we suggesties voor mooie kanoroutes over de Kaag en Braassem.
Landwinkel Pennings, Hellegatspolder 1, 2361 NA Warmond, 0252-224001, pennings@landwinkel.nl, website
P - De Kaagse Boer
Op het bedrijf zorgen we voor vijfenvijftig melkkoeien en vijftig stuks jongvee, er is 36 hectare land waar de koeien in de zomer buiten lopen. We beschikken over een kaasmakerij en kaasopslag, diverse loodsen en onze boerderij uit rond 1850. Verder lopen er ongeveer vijftien kippen rond, hebben we twee geiten, een hond en een kat.
De Kaagse Boer Familie Van Ruiten, Julianalaan 29, Kaag, website
Q - Boerderij de Morgenstond
Wij zijn Boris en Ellen, inmiddels de vierde generatie Heemskerk op boerderij De Morgenstond. Samen met onze dochters Daniëlle, Julia en Simone wonen wij hier sinds 1999. In 2002 hebben wij het bedrijf overgenomen van Boris’ ouders Dick en Ina.
Boerderij de Morgenstond Familie Heemskerk, Boekhorsterweg 20, Oud Ade, website
R - Boerderij Weidegeluk
Wie het erf van Weidegeluk oprijdt, snapt meteen waar de naam vandaan komt. De kippen scharrelen er lekker rond, weidevogels bouwen er hun nest, torenvalken jagen op hun prooi. Maar laat je niet misleiden door het idyllische plaatje: dit boerenbedrijf is uitgerust met de modernste machines en voldoet aan hoge kwaliteitsstandaarden. De specialiteiten van deze boerderij? Echte Boeren-Leidse kaas en boerenroomboter!
Weidegeluk is het thuis van Klaas en Sandra Heemskerk en hun kinderen Siem, Nienke en Cas. Zij hebben 65 Holsteiner koeien en 60 schapen, die 40 hectare land tot hun beschikking hebben. Hun boerderijwinkel is het hele jaar geopend op donderdag-, vrijdag- en zaterdagmiddag van 15.30 tot 17.30 uur.
Boerderij Weidegeluk Klaas en Sandra Heemskerk, Boekhorsterweg 19, Oud Ade, website
S - Rotteveel Boerenkaas
Wij zijn Erik Rotteveel en Marjolijn van der Meer. Samen met onze twee kinderen Luuk en Dane wonen en werken wij al jaren met veel plezier op deze fijne plek. Opa Rotteveel is in 1937 begonnen met kaasmaken. We melken nu een kleine 100 koeien. Alleen een gezonde koe zorgt voor melk van topkwaliteit. Onze koeien lopen het grootste gedeelte van het jaar buiten. Ze eten voornamelijk gras.
Het ambacht is steeds doorgegeven van generatie op generatie en aan de receptuur is weinig veranderd. Op dit moment maakt Erik - alweer de derde generatie - de kaas, samen met zijn vaste medewerker Rutger Daalmeijer. Zes dagen in de week (van maandag t/m zaterdag) kunt u bij ons terecht voor een stukje Boerenkaas uit de automaat. De automaat is op die dagen open van 07.00u-19.00u. Onze winkel aan huis is geopend op woensdag en zaterdag van 8.30u-16.00u.
Rotteveel Boerenkaas Familie Rotteveel, Zuidweg 1a, Rijpwetering, website
T - Landwinkel Castelijn
Landwinkel Castelijn ligt aan het Rijpwetering kanaal. Wanneer u het bruggetje over ‘de Rip’ oversteekt en de oprijlaan afrijdt, ziet u direct links op het erf de Landwinkel al. Rechts bevinden zich de stallen waarin zo’n 120 melkkoeien staan. De kaasmakerij bevindt zich direct achter de Landwinkel, zodat u vanuit de Landwinkel het werk in de kaasmakerij kunt bekijken!
Landwinkel Castelijn Familie Castelijn, Pastoor van der Plaatstraat 40, Rijpwetering, website
U - Hoeve Waterrijk
Wij, Hugo en Marije van der Poel, wonen op een van de mooiste plekjes van het land. Onze boerderij, Hoeve Waterrijk, ligt namelijk op een eiland aan de rand van de Kagerplassen in Zuid Holland. Het gevolg is dat alles wat op de boerderij komt en gaat, over het water moet, of met een roeiboot of met onze eigen pont. Ook onze drie kinderen; Anna, Menno en Lucas, hebben dus al vroeg leren roeien.
Hugo is de derde generatie van de familie Van der Poel die hier boert. Bijzonder is dat op Hoeve Waterrijk nog steeds op dezelfde manier kaas wordt gemaakt als Hugo’s opa en oma. Verder op deze website kunnen jullie van alles vinden over de koeien, het kaasmaken en nog veel meer!
Hoeve Waterrijk Familie Van der Poel, Buurterpolder 2, Rijpwetering
V - De Kaaswereld
De Kaaswereld is een bijzondere kaaswinkel. In 2018 verkozen tot de beste boerenkaasspecialist van Nederland. U vind hier de lekkerste kazen uit de regio in diverse leeftijden. Met veel enthousiasme kunnen ze hier het verhaal van de boerenkaasmakers vertellen en het verschil laten proeven.
Eigenaar Richard van Klink is geboren en getogen in Roelofarendsveen. Samen met zijn team draait hij als onafhankelijke ondernemer de winkel. Mede door zijn agrarische achtergrond is er veel contact tussen Richard en de boeren. De lijnen zijn kort en de Kaaswereld haalt de boerenkaas het liefst zo veel mogelijk uit deze regio. Op deze manier weet hij wat er speelt bij de boer en welke kwaliteit er in huis komt.
De Kaaswereld Familie Van Klink, Noordplein 9 (Winkelhart), Roelofarendsveen, website
W - Boerderij Boterhuys
Onder de rook van Leiden, midden in de polder, vind je Boerderij Boterhuys. Een biologische melkveehouderij, ijsmakerij, picknick- en ontmoetingsplek voor iedereen die van het boerderijleven wil proeven.
Boerderij Boterhuys Gerard Mul, Zijldijk 7, Warmond, website